Ile kosztują studia w Polsce? Liczymy prawdziwe koszty

Czy bezpłatne studia rzeczywiście są darmowe? To pytanie zadaje sobie wielu rodziców i przyszłych studentów. Chociaż studia dzienne na państwowych uczelniach w Polsce są nieodpłatne, rzeczywistość bywa znacznie bardziej skomplikowana. Brak opłat za czesne nie oznacza, że studiowanie nie generuje innych kosztów. A więc ile kosztują studia?

Dla wielu osób ich dzieci są ich największym skarbem, dlatego chcą o nie zadbać. Jednym z głównych celów finansowych z jakimi się więc spotykam w trakcie pracy jest zapewnienie swojemu dziecku wyższego wykształcenia. Przeanalizujmy wspólnie ile kosztują studia dzienne, ale nie tylko, bo o innych też wspomnimy. Prześledźmy od codziennych wydatków po ukryte koszty, które mogą zaskoczyć nawet najbardziej zapobiegliwych. Odpowiedź nie jest tak prosta, jak mogłoby się wydawać.

---

Koszty studiowania – ukryte wydatki

Bezpłatne studia nie do końca są takie bezpłatne. Brak opłat za naukę to tylko część całego obrazu. Każdy, kto przeszedł przez ten etap, wie, że koszty związane z edukacją i życiem studenckim mogą być znaczne i zróżnicowane.

Na początek, warto przyjrzeć się wydatkom na naukę. Bezpłatne studia oznaczają, że nie musisz płacić czesnego, ale wciąż trzeba liczyć się z innymi kosztami. Co się na nie składa i ile kosztują studia dzienne? By to ustalić, trzeba wziąć pod uwagę zakup podręczników, skryptów i materiałów edukacyjnych. A do tego,  by nadążyć za materiałem lub zdobyć specjalistyczną wiedzę, niezbędne mogą okazać się dodatkowe warsztaty, szkolenia czy korepetycje.

Drugą kategorią kosztów, które często umykają uwadze, są koszty związane z codziennym życiem studenckim. Obejmują one wydatki na zakwaterowanie, wyżywienie, komunikację miejską, a także rozrywkę i rekreację. Kawalerka blisko uczelni raczej pozostaje poza zasięgiem większości studentów; pozostaje miejsce w akademiku albo pokój do wynajęcia. Wrocław dla studenta jest miastem pełnym możliwości i atrakcji, ale również wysokich cen mieszkań i pokojów – podobnie zresztą jak inne wiodące ośrodki akademickie.

Dodatkowe koszty studiów związane są także z utrzymaniem zdrowia – zarówno fizycznego, jak i psychicznego. Regularne uprawianie sportu, uczestnictwo w zajęciach rekreacyjnych, spotkania towarzyskie, a także dbanie o zdrową dietę – wszystko to ma swoją cenę. Warto również pamiętać o kosztach związanych z budowaniem sieci kontaktów zawodowych i towarzyskich, które mogą być nieocenione po zakończeniu studiów.

Ile kosztują studia dzienne? Przykład z życia wzięty

Jacek chce zapewnić synowi jak najlepsze warunki studiowania. Swoje lata akademickie spędził w niezbyt komfortowych warunkach, ograniczał wydatki do minimum, a wiele imprez i możliwości towarzyskich go ominęło z braku pieniędzy. Sam doskonale wie czy studia są darmowe. Ciężko było uczyć się w hałasie akademika w weekendowe wieczory i nawiązywać kontakty, gdy wszyscy wokół angażowali się w życie organizacji studenckich, na co on nie miał czasu, bo musiał pracować, by się utrzymać.

Jacek postanowił, że jego syn nie będzie musiał przechodzić przez te same trudności. Chce zapewnić mu komfortowe warunki. By dać odpowiednie wsparcie finansowe na czas studiów, najpierw musi ustalić ile kosztują studia. Znalazł kawalerkę oddaloną o około 15 minut autobusem od uczelni, za 2300 zł miesięcznie. Do tego koszty internetu, taniego abonamentu telefonicznego, czy wyżywienia.

W budżecie znalazły się również inne koszty studiów, takie jak miesięczny bilet komunikacji miejskiej, karnet na siłownię czy środki na wyjścia do kina, randki i spotkania ze znajomymi. Po zsumowaniu wydatków, Jacek zdał sobie sprawę, dlaczego w czasie studiów musiał pracować i mieszkać w akademiku.

Jacek wie, dlaczego warto iść na studia i dlatego bardzo chce pomóc synowi. Szacuje, że powinien być w stanie wspierać finansowo go przez cztery lata studiów. Zakłada, że w piątym roku syn znajdzie już swoją pierwszą pracę, która pozwoli mu się samodzielnie utrzymać. Ostateczny koszt takiego wsparcia wynosi około 157 tysięcy złotych.

Chcąc przygotować się na różne scenariusze, Jacek przeliczył również mniej kosztowny wariant. Największym kosztem jest mieszkanie, więc sporą finansową ulgą byłoby znalezienie tańszego lokum, wystarczy jednoosobowy pokój dla studenta. Wrocław i inne studenckie miasta są drogie, ale zawsze jest to jakaś oszczędność. Jeżeli przeznaczysz mniej na wyżywienie i oszczędzisz na innych wydatkach, całkowity koszt mógłby spaść do 100 tysięcy złotych lub poniżej.

Ile kosztują „bezpłatne” studia w Polsce? Podsumowanie

Kategoria	Wariant Wygodny (zł)	Wariant Optymalny (zł)	Wariant Tani (zł)
Czynsz i media	2.300	1.500	800
Wyżywienie	750	540	300
Ubranie	120	75	50
Komunikacja	150	100	50
Sport i rekreacja	250	100	40
Rozrywka	360	200	90
Książki	80	40	20
Warsztaty, szkolenia	100	40	20
Korepetycje	600	300	80
Miesięcznie:	3.930	2.515	1.330
Za cały okres studiów:	157.200	100.600	53.200

Różne studia inaczej kosztują

Koszty studiów mogą się znacznie różnić w zależności od ich formy. Warto więc zastanowić się, jak wyglądają wydatki na różne rodzaje studiów. Moje przykłady głównie dotyczą moich doświadczeń – sam bowiem studiowałem na Uniwersytecie Ekonomicznym we Wrocławiu. Ale wiem, że inne kierunki mogą być bardziej kosztowne, nawet jeżeli są darmowe.

Przykładowo, ile kosztują studia medyczne? Nawet na państwowych uczelniach studia medyczne wiążą się z dużo większymi kosztami, głównie z powodu większej ilości materiałów, większej ilości podróży i bardziej ograniczonych możliwości pracy. Jeżeli twoja latorośl obrała sobie właśnie taką ścieżkę kariery, możesz śmiało zwiększyć koszty z tabeli o 30%.

Pamiętaj, że by policzyć ile kosztują studia medyczne czy prawnicze, musisz wziąć pod uwagę cały okres nauki przez który zarobki będą niższe od wydatków. Wiele zawodów wymaga bowiem dodatkowej edukacji nawet po zdobyciu dyplomu.

Jakie są możliwości, jeśli nie od rodziców? Alternatywne źródła finansowania studiów

Nie każdy rodzic może pozwolić sobie na takie wsparcie finansowe. Jakie są inne możliwości finansowania studiów? Co zrobić, jeżeli nie można liczyć na pomoc rodziców? Istnieje kilka rozwiązań, które mogą pomóc studentom w zapewnieniu środków na utrzymanie się w trakcie studiów. Są to stypendia, kredyty studenckie oraz praca na własny rachunek. Każda z tych opcji ma swoje zalety i wady, które warto rozważyć przed podjęciem decyzji.

Można również spróbować zmniejszyć koszty i zamiast darmowe studia wybrać studia online.

Stypendia: Szansa na wsparcie finansowe od uczelni

Stypendia mogą być wielkim wsparciem, aczkolwiek ich kwoty są niższe niż koszty studiów. Na Uniwersytecie Ekonomicznym we Wrocławiu dostępne są dwa główne rodzaje stypendiów: stypendia socjalne oraz stypendia rektorskie dla najlepszych studentów.

Stypendia socjalne są przyznawane studentom z rodzin o niskich dochodach. Na Uniwersytecie Ekonomicznym wysokość stypendium socjalnego wynosi do 1600 złotych miesięcznie, jeśli dochód na osobę w rodzinie studenta nie przekracza 600 zł. W przypadku dochodu wynoszącego nie więcej niż 1295 zł na osobę, kwota ta wynosi 1400 zł.

Jeśli rodzice zarabiają minimalną krajową (około 3300 zł netto w 2024 roku), a student jest jedynakiem, nie spełniają oni warunków do uzyskania stypendium socjalnego. Dopiero w przypadku większej liczby dzieci lub niższego dochodu, student może liczyć na takie wsparcie. Jest to więc opcja głównie dla rodzin o najniższych dochodach.

Niezależnie od tego czy studia są darmowe czy też płatne (zaoczne, wieczorowe), zawsze istnieje możliwość uzyskania stypendium – zarówno socjalnego jak i rektorskiego.

Stypendia rektorskie są przyznawane 10% najlepszych studentów na każdym roku i kierunku. Na Uniwersytecie Ekonomicznym stypendium rektora może wynosić od 500 do 1300 zł miesięcznie, w zależności od wyników i pozycji na liście rankingowej. Zazwyczaj jednak jest to forma wsparcia dostępna dopiero od drugiego roku studiów i jest dosyć niepewna – nawet najlepsi studenci mogą mieć trudności z jego uzyskaniem w kolejnych latach.

Stypendia to też sposób na to, by nie płacić za studia niestacjonarne. Już wiesz, że stypendium wynosi od 500 (najniższy próg rektorskiego) po 1600 (wyższy próg socjalnego). A ile kosztują studia niestacjonarne? Miesięczne czesne to 500-700 zł! Jeżeli więc kwalifikujesz się do uzyskania stypendium socjalnego albo czujesz się na siłach zdobyć stypendium rektora, studia niestacjonarne mogą się okazać dużo tańsze niż stacjonarne. Nie musisz bowiem wynajmować pokoju na stałe, tylko na weekendy.

Kredyty studenckie: Niskie oprocentowanie, długi okres spłaty

Kredyty studenckie to kolejna opcja dla studentów, którzy potrzebują wsparcia finansowego. Są one wypłacane przez cały okres studiów, a ich spłata zaczyna się dopiero dwa lata po ich zakończeniu. Kredyty te charakteryzują się bardzo niskim oprocentowaniem, co czyni je atrakcyjną formą finansowania.

Jak działają kredyty studenckie? Kredyt jest wypłacany jednorazowo lub w miesięcznych transzach od 400 do 1000 zł miesięcznie. Wiedząc już ile kosztują studia dzienne w Polsce, doskonale zdajesz sobie sprawę z tego, że sam kredyt nie wystarczy. Zawsze jednak jest to pomoc, ponieważ oprocentowanie kredytów studenckich jest niższe niż w przypadku tradycyjnych kredytów bankowych, a spłata rozpoczyna się dopiero po zakończeniu studiów. Daje to czas na znalezienie pracy i stabilizację finansową.

Oprócz kwoty zbyt niskiej by pokryć koszty studiowania, ich minusem jest konieczność zadłużenia się na początku dorosłego życia. To może być stresujące i wymagać odpowiedzialnego planowania finansowego.

Praca podczas studiów: Samodzielność, ale i wyzwania

Praca w trakcie studiów to jedna z najczęstszych form finansowania nauki, ale wiąże się z wyzwaniami. Studenci często podejmują różne prace, aby dorobić na swoje potrzeby – od roznoszenia ulotek, pracy w gastronomii, klubach, po opiekę nad dziećmi, korepetycje czy prace biurowe na pół etatu. W ten sposób mogą sobie opłacić wydatki na żywność, rozrywkę czy pokój do wynajęcia. Wrocław dla studenta ma wiele możliwości zarobkowych – podobnie jak inne duże miasta. Szczególnie dużo pracy jest w gastronomii.

Taka praca daje niezależność finansową. Dla wielu studentów jest to również okazja do nawiązania nowych kontaktów, które mogą być przydatne w karierze. Niestety, praca dla studenta często nie daje możliwości zdobycia doświadczenia w przyszłym zawodzie, zwłaszcza jeśli wymaga poświęcenia dużo czasu i energii. Pracujący studenci mogą mieć mniej czasu na naukę, udział w dodatkowych kursach czy praktykach zawodowych. Wielu studentów musi rezygnować z niektórych aktywności lub wybrać mniej wymagające ścieżki kariery.

A może studia online?

Innym rozwiązaniem jest wybranie studiów przez internet. Wprawdzie są one organizowane przez uczelnie prywatne, więc nie są w pełni darmowe, studia online jednak nie wymagają wyprowadzania się z rodzinnego domu, więc mogą się okazać tańsze. Tylko uczelnie publiczne oferują studia bezpłatne, ale w ich przypadku raczej nie ma mowy o nauce zdalnej. Być może w przypadku niektórych osób lepiej będzie zapłacić 550 zł czesnego niż wynajmować pokój dla studenta. Wrocław i inne studenckie miasta są droższe niż mniejsze miejscowości.

Same studia nie wystarczą

Choć studia wyższe często postrzegane są jako klucz do sukcesu zawodowego, rzeczywistość pokazuje, że samo posiadanie dyplomu nie wystarcza. Pracodawcy zwracają uwagę nie tylko na wykształcenie, ale przede wszystkim na doświadczenie zawodowe i praktyczne umiejętności. Dlatego kluczowe jest, aby już w trakcie studiów zacząć budować swoje doświadczenie.

Tradycyjny system edukacji wyższej koncentruje się głównie na nauczaniu teorii. Choć solidna wiedza akademicka jest fundamentem, to nie zawsze wystarcza, by znaleźć dobrą pracę po studiach. Wielu absolwentów napotyka na problem: pomimo ukończenia prestiżowej uczelni, nie posiadają oni umiejętności, których oczekują pracodawcy.

Przykładowo, absolwent ekonomii może znać doskonale zasady mikro- i makroekonomii, ale jeśli nie potrafi przygotować profesjonalnej analizy finansowej, jego szanse na rynku pracy mogą być ograniczone.

Praktyki

Jednym z najważniejszych elementów, który może pomóc w zdobyciu doświadczenia zawodowego już na etapie studiów, są praktyki i staże. To właśnie dzięki nim student może zdobyć pierwsze doświadczenia, nauczyć się funkcjonowania w pracy, poznać realia i nawiązać cenne kontakty.

Warto wybierać praktyki, które są zgodne z kierunkiem studiów i przyszłymi aspiracjami zawodowymi. Praktyki powinny być traktowane jako inwestycja w przyszłość. Pamiętaj, ile kosztują studia w Polsce! Lepiej poświęcić czas na bezpłatne praktyki w renomowanej firmie niż pracować za niską płacę w branży niezwiązanej z kierunkiem studiów.

Koła naukowe i organizacje studenckie

Oprócz formalnych praktyk, warto zaangażować się w działalność studencką – koła naukowe, organizacje studenckie czy projekty społeczne. Tego rodzaju aktywności pozwalają nie tylko zdobywać doświadczenie, ale również rozwijać umiejętności miękkie, takie jak zarządzanie projektami, komunikacja, negocjacje, czy praca w zespole.

Organizacja studencka działa bowiem jak firma – musi pozyskiwać fundusze, klientów i generować wartość rynkową. Ktoś musi organizować wydarzenia, ktoś zarządzać zespołem, a ktoś zarządzać całą organizacją. Tym wszystkim zajmują się studenci, którzy mogą nabyć swoje pierwsze doświadczenia zawodowe i menadżerskie. Możesz to potraktować jako bezpłatne studia MBA.

Da się połączyć zarobek ze zdobywaniem wartościowego doświadczenia?

Podjęcie pracy na studiach jest powszechne, jednak warto zastanowić się nad tym, jaką pracę wybrać. Często studenci podejmują się zajęć, które nie są związane z ich przyszłą karierą – na przykład praca w gastronomii, sprzedaży czy jako kurier. Choć praca ta daje niezależność finansową, to nie zawsze przyczynia się do rozwoju zawodowego w wybranej dziedzinie.

Podjęcie pracy niezwiązanej z kierunkiem studiów może prowadzić do rezygnacji z praktyk i staży, które mają większe znaczenie dla przyszłej kariery. Student prawa pracujący w kawiarni może zarabiać na życie, ale nie zdobywa doświadczenia w kancelarii prawnej, które jest kluczowe dla jego przyszłości zawodowej. A bez doświadczenia, pracy w kancelarii nie dostanie – i w ten sposób błędne koło się zamyka.

Rozwiązaniem może być zdobycie doświadczenia jako wolontariusz lub przy projektach społecznych związanych z twoją przyszłą branżą. Inną opcją jest próba swoich sił jako freelancer. Realizując projekty na zlecenie po niższym koszcie niż robią to profesjonaliści, np. pisząc teksty, projektując strony internetowe, prowadząc kampanie marketingowe, można zdobywać praktyczne doświadczenie w swojej dziedzinie, pracując jednocześnie nad własnym portfolio i zarabiając.

Jeszcze innym rozwiązaniem jest wybranie etatowej pracy i pójście na studia zaoczne. To wyczerpująca ścieżka, ponieważ w tygodniu pracujesz, a w weekendy masz zjazdy na uczelni, ale może być rozwiązaniem dla osób, których normalnie nie byłoby stać na studia. Ile kosztują studia zaoczne? Dużo zależy od uczelni, ale zazwyczaj jest to ok. 500 zł miesięcznie.

Konkursy branżowe, hackathony, czy case study competitions organizowane przez firmy i uczelnie to również doskonała okazja, aby sprawdzić swoje umiejętności w praktyce i zwrócić na siebie uwagę potencjalnych pracodawców.

Podsumowanie

Jak więc widzisz, studia bezpłatne też kosztują, i to nawet niemało. W zależności od wybranego stylu życia wydatki na studia mogą wynosić od kilkudziesięciu do ponad stu tysięcy złotych. Niektórzy rodzice zawczasu decydują się oszczędzać, by pomóc swoim dzieciom, jednak nie wszyscy mogą sobie pozwolić na finansowanie studiów. Ratunkiem mogą być wówczas stypendia, kredyty studenckie czy praca podczas studiów i drobiazgowe kontrolowanie wydatków.

Warto pamiętać, że samo ukończenie studiów to za mało, by odnieść zawodowy sukces. Rynek pracy wymaga nie tylko dyplomu, ale przede wszystkim praktycznego doświadczenia i umiejętności. Dlatego kluczowe jest, aby już w trakcie studiów aktywnie budować swoje portfolio zawodowe. Można to robić poprzez praktyki, działalność w organizacjach studenckich, wolontariat, freelancing czy udział w branżowych konkursach.

Odpowiedź na pytanie „ile kosztują studia dzienne?” jest znacznie bardziej złożona, niż mogłoby się wydawać. Płatne studia nie zawsze są droższe niż darmowe. Studia online mogą pozwolić ci zaoszczędzić 1500 zł na wynajmie pokoju, a ich koszt wyniesie zaledwie 600 zł. Kluczem do sukcesu jest świadome planowanie, aktywne korzystanie z dostępnych możliwości oraz umiejętność znajdowania równowagi pomiędzy nauką, pracą a życiem prywatnym.